Ik hoorde het van de gids die ons langs de oude opgravingen van Efeze in Turkije loodste: Nederlanders zijn geïnteresseerde en leergierige reizigers. Dankbaar publiek voor elke gepassioneerde gids. Tot zover niets opzienbarends, want dat geldt wel voor meer bevolkingsgroepen. Wat ik niet wist; Hollanders zijn dat alleen zolang de gids op de juiste tijd de koffie weet aan te kondigen. Tweemaal daags. Zowel ’s morgens als ’s middags. “Want,” is het argument “we zijn op vakantie.”
En voor Nederlanders is een vakantie pas dan vakantie als de koffiemomenten op waarde worden geschat. Bij voorkeur met appeltaart en slagroom. Ook in Timboektoe. Dat geldt niet voor elke willekeurige andere nationaliteit. De gidsende informatiewaterval mag bij andere volken ongestoord doorwandelen en praten. Als het moet tot aan de lunch of zelfs het diner.
Bij een Nederlandse groep ontstaat rond elf uur ’s morgens en na drie uur ‘s middags gegarandeerd gemor. De koffiepauze vergeten of uitstellen leidt onherroepelijk tot een kleine volksopstand. Een gids die alle bijzonderheden over de opgravingen en geschiedenis van het land weet te vermelden, mooi en goed. Maar hij heeft het pas echt begrepen als hij op het juiste tijdstip weet te roepen: “En nu eerst koffie.” Zo niet dan heeft dat in ieder geval een rampzalig effect op zijn fooi inkomsten. Het is boeiend om alles te horen over de oude stad Efeze. Echt betekenis krijgt het pas wanneer we daarna kunnen neerzakken op een zonovergoten terras voor ons bakkie. Er zomaar aan voorbijlopen alsof het er niet toedoet? Onvergefelijk!
Onze gids, door ervaring wijs geworden, had aan ene Joop uit ons gezelschap gevraagd om de koffiepauzes namens de hele groep te bewaken. Joop nam die taak zeer serieus. Hij riep zonder enige schroom midden in welk betoog dan ook luid en plotseling: “En nu eerst koffie!” We vonden het eigenlijk onbeschoft van Joop, maar niemand sprak hem erop aan. Stiekem vonden we dat het doel de middelen heiligde. Je bent Nederlander of je bent het niet.
Voor het gewone leven zou van tijd tot tijd een wat ongemanierde Joop van pas komen. Eén die ons op tijd uit de hectiek van alledag haalt. Die midden in de maalstroom van het leven plotseling, luid en ongegeneerd roept: “En nu eerst koffie.”
L. Slot
Lees hier de vorige columns.