Ken je dat? Je hebt een afspraak met iemand en die persoon komt veel later opdagen dan de afgesproken tijd. Of ieman heeft beloofd iets voor je te doen, maar het gebeurt niet. Als je om tekst en uitleg vraagt, krijg je als antwoord dat er file stond, of dat er iets tussendoor kwam. Het komt in ieder geval altijd hier op neer: het was de schuld van een ander.

Het is wel lekker makkelijk. Bij alles wat een beetje tegenzit, gewoon een zondebok zoeken. Jij bent zelf niet te laat vertrokken, nee, al die andere mensen op de A2 hadden gewoon thuis moeten blijven. Jij was écht van plan om dat document op tijd aan te leveren, maar een collega kwam ineens met een dringende vraag. Heerlijk toch, lekker in de slachtofferrol kruipen.

Weet je wat ook lekker makkelijk is? De wetenschap hiervan de schuld geven. We hebben hier te maken met de self-serving bias. Onderzoek wijst namelijk uit dat wij als mensen van nature geneigd zijn om onze successen aan onszelf toe te schrijven, maar ons falen schrijven we toe aan externe factoren.

Ik zie dat dit gedrag aanstekelijk werkt: als je collega steeds de ander de schuld geeft als iets niet goed gaat, ben je snel geneigd om dat zelf ook te doen. En als je op deze manier het voorbeeld geeft aan je kinderen, gaan zij dit ook doen. Zo wordt de wereld er niet mooier op.

Zullen we het eens omdraaien? In plaats van meteen naar de ander te wijzen, kijk ik eerst naar mezelf. Ik ga me kwetsbaar opstellen. Ik kies bewust niet voor de makkelijke weg. Hoewel? Ik denk dat een eerlijke en open houding door veel mensen juist gewaardeerd wordt. Daarnaast kom je zelfverzekerder over en sta je steviger in je schoenen. Dat maakt het voor jezelf makkelijker om je bijdrage te leveren aan de maatschappij.

Doe je mee? De wereld een beetje mooier maken door die self-serving bias om te draaien? Ik denk dat het kan. En mocht het toch niet lukken, dan lag het aan mij.

Klaas